2024 Türkiye Ekonomisi: Faiz, Enflasyon ve Döviz Dengesi
2024 sonunda başlayan ekonomik toparlanma sinyalleri, finansal piyasalarda sınırlı bir iyileşme yaratırken, borsada kalıcı bir yükseliş henüz görülmedi.
Kur, Faiz ve Enflasyon Dengesi Türkiye’yi Nereye Götürüyor?
Ekonomist İris Cibre'ye göre 2024 yılının sonlarında başlayan faiz indirimleri, döviz kuru ve enflasyon üzerinde ilk aşamada pozitif etki yarattı. Merkez Bankası'nın rezerv politikaları ve TL'ye yönelen bireysel yatırımcı ilgisi, kur tarafında görece bir istikrar sağladı.
Ancak 19 Mart’taki siyasi gelişmeler sonrası tablo değişti:
- Yabancı yatırımcı çıkışı hızlandı.
- Döviz hesaplarında çözülme yaşandı.
- Merkez Bankası rezervleri ciddi oranda eridi.
Bunun sonucunda faiz koridoru genişletildi ve politika faizi %46'ya çıkarıldı. Ek likidite sıkılaştırma adımları atılsa da, Cibre'ye göre güven kaybı ekonominin önündeki en büyük risk olmaya devam ediyor.
Finansal Piyasalarda Düzen Var Ama Reel Sektör Zorlanıyor
Faiz artışları, finansal piyasalarda kısmi denge yaratsa da bu etki reel sektöre tam olarak yansımadı. Özellikle:
- Bazı büyük firmalar toplu işten çıkarma kararı aldı.
- Kredi notları düşen şirket sayısı arttı.
- Yükselen faizler, finansman maliyetlerini katladı.
Bu gelişmeler, ticari kredi maliyetleriyle birleşerek şirketlerin yatırım ve büyüme iştahını bastırıyor.
Ekonomide Güven Neden Sağlanamıyor?
İris Cibre’ye göre, ekonomik güven ortamı hala sağlanabilmiş değil. Sürekli değişen regülasyonlar, belirsiz ekonomik politikalar ve popülist uygulamalar, yatırımcıların uzun vadeli strateji oluşturmasını zorlaştırıyor.
Halk ve yatırımcılar artık sözlere değil, şu gibi somut adımlara odaklanıyor:
- Gerçek anlamda düşen enflasyon oranları
- Döviz kurunda kalıcı denge
- Maaşlarda artış ve alım gücü yükselmesi
2024 Yıl Sonu Ekonomik Beklentileri
İkinci çeyrek verileri henüz netleşmemiş olsa da, Cibre’ye göre 2024’ün ilk çeyreğinde pozitif büyüme yaşandı. Ancak yıl sonu için %2,7 civarında sınırlı bir büyüme öngörülüyor.
Ek olarak:
- Tüketici güven endeksleri yükselse de, bu veriler ekonomik gerçeklerle çelişiyor.
- Yalnızca verimlilik artışı yeterli değil; üretim kapasitesinin de artırılması gerekiyor.
- Artan otomasyon, istihdam kaybına neden olabilir.
Türkiye Ekonomisi İçin Çıkış Yolu Ne?
İris Cibre’ye göre güçlü bir ekonomik hikâye oluşturulmadıkça Türkiye’nin yabancı yatırımcı ilgisini tekrar çekmesi kolay değil. Avrupa Birliği'nin altyapı ve savunma fonlarına dahil olma potansiyeli önemli bir fırsat sunsa da, bu fırsatın değerlendirilebilmesi için içerde istikrar ve güvenin yeniden tesis edilmesi gerekiyor.
